Tìm hiểu chi tiết về lỗi dùng tay chơi bóng của cầu thủ
Trong bóng đá, lỗi dùng tay chơi bóng là một trong những tình huống gây tranh cãi và phức tạp nhất trên sân cỏ. Nó đòi hỏi trọng tài phải có cái nhìn sâu sắc, tinh tế để đưa ra quyết định chính xác, bởi một tình huống chạm tay có thể thay đổi hoàn toàn cục diện và kết quả trận đấu. Việc có kiến thức về lỗi dùng tay là cực kỳ quan trọng đối với cả cầu thủ, huấn luyện viên và người hâm mộ.
Các yếu tố để xác định lỗi dùng tay chơi bóng
Theo luật bóng đá hiện hành của IFAB, lỗi dùng tay chơi bóng được xác định không chỉ dựa vào việc bóng có chạm tay hay không, mà còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác liên quan đến ý định và vị trí của cánh tay cầu thủ.
Cố ý di chuyển tay/cánh tay về phía bóng: Đây là trường hợp rõ ràng nhất của lỗi dùng tay chơi bóng. Khi cầu thủ chủ động đưa tay hoặc cánh tay ra để chạm hoặc cản bóng để đối thủ không có cơ hội dẫn trước kqbd.
Chạm bóng bằng tay/cánh tay khi cơ thể mở rộng một cách bất thường: Nếu vị trí của tay hoặc cánh tay làm cho cơ thể cầu thủ to hơn một cách không tự nhiên hoặc không hợp lý trong tình huống đó, thì dù có cố ý hay không, lỗi vẫn có thể bị thổi phạt. Ví dụ, cánh tay giơ cao quá vai khi không trong tư thế đỡ cơ thể khi ngã, hoặc dang rộng sang hai bên một cách không cần thiết.
Ghi bàn trực tiếp từ tay/cánh tay: Kể cả khi vô tình, nếu bóng chạm trực tiếp vào tay hoặc cánh tay của cầu thủ (bao gồm cả thủ môn ngoài khu vực cấm địa của mình) và đi vào lưới, bàn thắng đó sẽ không được công nhận.
Có được quyền kiểm soát bóng/tạo cơ hội ghi bàn ngay sau khi bóng chạm tay/cánh tay: Nếu bóng chạm tay/cánh tay cầu thủ (dù vô tình) và sau đó cầu thủ đó ngay lập tức kiểm soát được bóng, dẫn đến việc ghi bàn hoặc tạo ra một cơ hội ghi bàn cho bản thân hoặc đồng đội, thì đó sẽ bị coi là lỗi. Điều này nhằm tránh việc cầu thủ nhận lợi thế không công bằng từ việc chạm tay.
Quy định đối với thủ môn về lỗi dùng tay
Thủ môn là cầu thủ duy nhất được phép dùng tay chơi bóng trong khu vực cấm địa của đội mình để bảo vệ kết quả bóng đá trực tuyến của đội. Tuy nhiên, cũng có những quy tắc nghiêm ngặt áp dụng cho thủ môn:
- Giữ bóng quá 6 giây: Thủ môn không được giữ bóng trong tay quá 6 giây.
- Chạm bóng lại bằng tay sau khi đã đưa bóng vào cuộc: Nếu thủ môn đã thả bóng xuống sân để chơi bằng chân, không được phép dùng tay bắt lại bóng trước khi bóng chạm một cầu thủ khác.
- Bắt bóng từ quả chuyền về bằng chân của đồng đội: Nếu đồng đội cố ý chuyền bóng về bằng chân cho thủ môn, thủ môn không được dùng tay bắt bóng (quy tắc “back-pass”).
- Bắt bóng từ quả ném biên của đồng đội: Tương tự như chuyền về bằng chân, thủ môn không được dùng tay bắt bóng trực tiếp từ quả ném biên của đồng đội.
Vi phạm các quy tắc này của thủ môn sẽ dẫn đến một quả phạt gián tiếp cho đối phương. Tuy nhiên, nếu thủ môn dùng tay ngoài vòng cấm, đó sẽ là lỗi dùng tay chơi bóng và bị xử phạt như cầu thủ bình thường.
Hình thức xử phạt cho lỗi chơi bóng bằng tay
Hình thức xử phạt lỗi dùng tay chơi bóng phụ thuộc vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của lỗi:
Xem thêm: Hiểu rõ lỗi chơi bóng bạo lực và cách để không mắc lỗi
Xem thêm: Tìm hiểu những lỗi dẫn đến penalty trong bóng đá
- Đá phạt trực tiếp: Nếu lỗi xảy ra ngoài khu vực cấm địa.
- Phạt đền (Penalty): Nếu lỗi xảy ra trong khu vực cấm địa của đội phòng ngự.
- Thẻ vàng: Dành cho các lỗi cố ý nhưng không nghiêm trọng đến mức ngăn cản cơ hội ghi bàn rõ ràng, hoặc hành vi phi thể thao.
- Thẻ đỏ: Dành cho các trường hợp nghiêm trọng như: Ngăn cản bàn thắng rõ ràng hoặc cơ hội ghi bàn rõ ràng (DOGSO): Cố ý dùng tay cản bóng đi vào lưới hoặc ngăn chặn một tình huống ghi bàn gần như chắc chắn. Và hành vi bạo lực như cố ý dùng tay để đánh hoặc tác động thô bạo đến đối phương.
Tác động của lỗi dùng tay chơi bóng đến trận đấu
- Thay đổi cục diện trận đấu: Một quả phạt đền hoặc một bàn thắng bị hủy bỏ do lỗi dùng tay có thể đảo ngược hoàn toàn lợi thế của một đội.
- Ảnh hưởng tâm lý: Các quyết định liên quan đến lỗi chạm tay thường gây ra phản ứng mạnh mẽ từ cầu thủ, huấn luyện viên và người hâm mộ, có thể ảnh hưởng đến tâm lý thi đấu của cả hai đội.
- Gây tranh cãi: Do tính chất phức tạp và yếu tố chủ quan trong việc đánh giá ý định và vị trí tay, các quyết định về lỗi chạm tay thường là chủ đề của nhiều cuộc tranh luận sau trận đấu.
Việc áp dụng luật về lỗi dùng tay chơi bóng luôn là một thách thức đối với trọng tài và một điểm nóng trong các cuộc tranh luận bóng đá. Sự phát triển của VAR (Trợ lý trọng tài video) đã phần nào giúp giảm bớt sai sót, nhưng bản chất phức tạp của các tình huống này vẫn đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc và khả năng phán đoán nhạy bén từ những người điều hành trận đấu.
